Davranım Bozukluğu

Davranım Bozukluğu (DB) olan çocukların temel özelliği çocuğun yaşından beklenen toplumsal ve ahlaki kuralları ihlal ederek sürekli ve tekrarlayıcı bir biçimde başkalarının temel haklarını saldırıya uğratmasıdır.
DB çocukluk çağının sık görülen bozukluklarından birisidir. Yapılan çalışmalarda sıklığının yaklaşık %1-16 arasında olduğu belirtilmiştir.
DB çoğunlukla dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ile birlikte görülmektedir. İki bozukluğun birlikte görüldüğü durumlar daha ağır seyretmektedir.
DB’nun ortaya çıkmasında genetik yatkınlığın çeşitli çevresel etkileşimlerin etkili olduğu düşünülmektedir.
DB erkeklerde kızlara oranla daha fazla sıklıkta görülmektedir.
Düşük okul başarısı ve davranım bozukluğu arasında karşılıklı bir ilişki mevcuttur.

Davranım bozukluğu tanı kriterleri:

• Kabadayılık, başkalarını korkutma, gözdağı verme.
• Kavga başlatma eğilimi.
• Başkalarını yaralayabilecek (taş, cam, sopa, bıçak gibi) aletleri kullanma.
• İnsanlara karşı acımasız davranma.
• Hayvanlara karşı acımasız davranma.
• Alıp kaçma, tehdit vs. ile çalma eylemi.
• Birisini cinsel aktiviteye zorlama.
• Ağır zarar verme amacıyla kasıtlı yangın çıkarma.
• Başkasının malına mülküne yangın harici herhangi bir biçimde zarar verme.
• Başkasına ait bina, araç gibi özel mülke zorla girme.
• Çıkar elde etmek ya da yükümlülüklerinden kurtulmak için yalan söyleme (başkalarını kandırma, aldatma).
• Değerli bir şeyi çalma, sahtekârlık.
• 13 yaşından önce aile rızası olmaksızın geceyi dışarıda geçirme.
• En az 2 kez evden kaçma.
• 13 yaştan başlayarak sık sık okuldan kaçma.

Son bir yıl içerisinde en az 3 belirtinin bulunması Davranım bozukluğu tanısını düşündürür.

Davranım bozukluğu risk faktörleri: 

• Düşük sosyoekonomik düzeyde aile,
• Parçalanmış ya da bozuk işleyişe sahip aileler,
• Alkol-madde bağımlılığı olan aileler,
• Katı veya tutarsız disiplin,
• Aile içi şiddet varlığı,
• Fiziksel ya da cinsel taciz ve kötü muameleye uğrayan çocuklar,
• İhmal ve ilgi eksikliği,
• DB belirtilerinin onaylandığı kültürler ve çeteler…

DB tedavi edilmediğinde kişinin hem kendisi hem de toplum için ciddi hasarlar yaratabilecek bir bozukluktur. Bu nedenle tedavisine erken dönemde başlanması gerekmektedir.

Tedavide çocuk, aile ve çevresi bir bütün şekilde değerlendirilerek gerekli müdahaleler yapılmakta ve lüzum halinde ilaç tedavisi düzenlenmektedir.