Çağımızın Hastalığı: İnternet Bağımlılığı

Günlük yaşamda kullanımının giderek artması ile dünya çapında önemli bir sorun haline gelen internet bağımlılığı, hayatında olumsuz sonuçlara yol açmasına rağmen kişinin internet kullanımını kontrol edememesi şeklinde tanımlanabilir.

Diğer bağımlılık yapabilen durumlara göre günümüzde teknolojiye daha kolay erişilebilir olması nedeniyle her yaş grubunda internet bağımlılığı riski giderek artmaktadır.

Fakat çocuk ve gençlerin dürtü kontrolünde daha fazla zorlanması, bağımlılık geliştirme riskini daha da artırabilmektedir.

Yapılan çalışmalarda da internet bağımlılığının genç popülasyonda daha fazla görüldüğü saptanmıştır.

Ergenlik çağındaki çocuklar, bulundukları yaş döneminin özelliği olarak kimlik arayışı içindedir. İnternet, gençlere istedikleri kimlikte görünme veya kimliklerini gizleme olanağı sağlamaktadır.

Bunun sonucunda sanal ortamdaki kimlik denemeleri gerçek ortamın yerini almakta ve gerçekçi bir kimlik gelişimini aksatmaktadır.

Çocukların her internet kullanımının bağımlılığa neden olacağını da düşünmemek gerekmektedir.

Çünkü bağımlılığa yol açan asıl neden; çocukların interneti kullanması değil, yaşına uygun olmayan düzeyde ve sınırsız kullanımlarıdır.

Çocuğum İnternet Bağımlısı Mı?

Belirtilen 8 ölçütten 5 tanesinin karşılanması durumunda kişi “internet bağımlısı” olarak tanı almaktadır.

Çocukların interneti bağımlılık yapacak düzeyde kullanmalarının nedeni araştırılırken, mutlaka ek psikiyatrik hastalığının olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir.

Çünkü internet bağımlılarının %50’sinde başka psikiyatrik bozuklukların olduğu bilinmektedir.

• Depresyon
• Kaygı bozuklukları (Özellikle Sosyal kaygı bozukluğu)
• Dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu
• Uyku bozuklukları
• Diğer davranışsal bağımlılıklar

İnternet Bağımlılığına Zemin Hazırlayan Faktörler

• Mizaç özellikleri (içe dönük, özgüveni düşük, sosyal ilişkiler kurmakta ve kendini ifade etmekte zorlanan)
• İnternetin sosyalleşmeyi sağlaması
• Yetersiz sosyal destek (kısıtlı aile ve arkadaş ilişkileri)
• İnternetin ödül duygusu oluşturması
• Arkadaş etkisi
• Erkek cinsiyet

İnternet bağımlılığının nedenleri arasında sayılabilen psikiyatrik bozuklukların ve sosyal-duygusal sorunların aynı zamanda internet bağımlılığı sonucu da ortaya çıkabileceği saptanmıştır. Bu nedenle ayrıntılı psikiyatrik değerlendirme çok önemlidir.  Ayrıca internet ve bilgisayar başında fazla vakit geçirmeye bağlı ek fiziksel belirtiler ortaya çıkabilmektedir.

 İnternet Bağımlılığı Nasıl Önlenebilir?

• İnternet bağımlılığının belirtilerini gözlemleyin: Çocuğunuzun internet kullanımının; günlük aktivitelerini, okul başarısını, sağlığını, ailesi ve akran ilişkisini nasıl etkilediğini belirleyin.
• İnterneti yasaklamayın: İnternet yaşamımızda her alanda yaygın olarak kullanılıyor. İnterneti, oyun oynamayı yasaklamak yerine sınır getirmek önemli bir çözüm yoludur. Günümüzün koşullarını da göz önünde bulundurarak çocuk ile birlikte sınırları belirlemek, hem internetin sınırlı kullanımına uyumunu arttırır hem de çocuğun dürtü kontrolünün gelişimine olumlu etki yapacaktır.
• Kendi internet alışkanlıklarınızı değerlendirin: Çocuklar anne babalarının söyledikleri yerine yaptıklarını yapmayı daha çok tercih ederler. Kullanım alışkanlıklarınızı gözden geçirip, davranışlarınızın ona olumsuz örnek olup olmayacağını inceleyin.
• Sevdiği internet aktivitelerini deneyin: Çocuğunuzun en çok vakit geçirdiği internet aktivitelerini (oyun, sosyal medya, video kanalları, dizi/film siteleri) siz de deneyin. Bu aktivitelerin zararlı içerikler ve bağımlılık yaratma etkilerini değerlendirin. İlgi duyduğu alanlarla ilgili kitap, kutu oyunları, fiziksel aktivite gibi etkinliklere yönlendirip çeşitliliğe teşvik edebilirsiniz.
• Teknolojik aletlerin evin herkese açık bölümünde kullanılması: İnternet, özellikle çocuklar için sınırsız içerik sağlayıcısıdır. İnternette faydalı içeriklerle birlikte çocukların kolayca bağımlı hale gelebileceği ve olumsuz etkilenebileceği birçok içerik de vardır. Çocukların interneti tek başına ve özgürce erişebileceği odaları yerine evin ortak alanlarında kullanması, olası olumsuz durumların engellenmesini sağlar.
• İnternet alışkanlıklarını belirleyin: Çocuğunuzun internette vaktini ne şekilde geçirdiğini saptayabileceğiniz programları kullanabilirsiniz. Bu sayede tehlikeli ve riskli durumların varlığında daha hızlı müdahale edebilirsiniz.
• Sosyal ve akademik becerilerini gözlemleyin: Çocuğunuz yaşıtlarıyla iletişime geçmekte zorlanıyor mu? Okulda kendisini başarısız ve değersiz mi görüyor? Sosyal yönünü geliştirmesi ve akademik alanda yaşadığı sorunları çözmesi için destekleyin. (Hobi edinme, kurs, aktivite)
• Çocuğunuz internet bağımlılığı belirtilerini taşıyorsa profesyonel destek alın: İnternet bağımlılığının zemininde depresyon, kaygı, sosyal beceri sorunları, dikkat eksikliği gibi psikiyatrik bozukluklar bulunabilir. Eğer bağımlılık belirtilerini yoğun biçimde görüyorsanız, profesyonel desteğe başvurun.

İnternet Bağımlılığı Tedavisi

İnternet bağımlılığında tedavi hedefi öncelikle eğer saptanabilmişse altta yatan psikiyatrik bozukluğun tedavi edilmesidir.

İnternet bağımlılığının tedavisinde hem farmakoterapi (ilaç tedavisi) hem de psikoterapi yöntemleri önerilmektedir.